Vorige week was het de week van de vrijwilliger, wij zorgen voor enkele tips & tricks om veilig de handen uit de mouwen te steken.
In ons land zet jaarlijks bijna een miljoen mensen zich in als vrijwilliger. In de lokale sportclub, als helper in het woonzorgcentrum, bij de lokale carnavalsvereniging,… Vrijwilligerswerk is overal en het is belangrijk goed geïnformeerd te zijn.
Wat als je schade lijdt tijdens je vrijwilligerswerk? Wat als je individueel wordt aangesproken voor een schade veroorzaakt tijdens je vrijwilligerswerk? Ben je je als vrijwilliger altijd voldoende bewust van de risico’s die je loopt? En hoe kan je je als vrijwilliger beschermen?
Vrijwilligerswerk wordt in België geregeld door de wet van 2005 over de rechten van vrijwilligers. Vrijwilligerswerk is volgens deze wet een activiteit die wordt uitgeoefend buiten de familiale of privécontext, via een organisatie of een vereniging. Dit zónder enige vorm van bezoldiging (een onkostenvergoeding is toegestaan), verplichting of nastreven van persoonlijk voordeel.
Als vrijwilliger ben je door deze wet goed beschermd voor je burgerlijke aansprakelijkheid. Je bent in de meeste gevallen niet persoonlijk burgerlijk aansprakelijk voor de schade die je veroorzaakt aan derden. Maar deze bescherming is niet absoluut. Je kan wél persoonlijk aangesproken worden in deze gevallen:
• Wanneer je vrijwilliger bent bij een feitelijke vereniging zonder personeel en zonder specifieke verbondenheid met een andere organisatie;
• In geval van bedrog, zware fout of eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomende lichte fouten
• Wanneer je schade aan jezelf berokkent
• Wanneer er sprake is van strafrechtelijke aansprakelijkheid
Ben je zelf vrijwilliger, of overweeg je als organisatie om met vrijwilligers te werken? Informeer je dan goed, zodat je weet waar je aan toe bent. Zo blijft vrijwilligerswerk voor iedereen een win-winsituatie. Hieronder geven we graag enkele tips:
Zorg dat je beschikt over de nodige informatie
De organisatie waarvoor je werkt als vrijwilliger moet je voor je aan je activiteit begint informeren over een aantal zaken. Dat is wettelijk verplicht, maar wordt zeker bij sommige organisaties nog al eens vergeten. Volgende informatie moet worden bezorgd:
• Wat is het juridisch statuut van de organisatie?
• Is er een verplichte verzekering voor de schade die je als vrijwilliger veroorzaakt?
• Zijn er andere verzekeringen waarop je vanuit de organisatie kan terugvallen (bijvoorbeeld: een ongevallenverzekering)?
• Is er een eventuele kostenvergoeding en zo ja wat zijn de details?
• Wordt er van jou een discretieplicht en/of naleving beroepsgeheim verwacht?
Neem een familiale verzekering
Zorg ervoor dat je beschikt over een familiale verzekering. Vrijwilligerswerk wordt altijd geacht te worden verricht in het privéleven. Alle polissen op de Belgische markt die je verzekeren in het privéleven, dekken je persoonlijke burgerlijke aansprakelijkheid als vrijwilliger.
Kies voor een polis rechtsbijstand aangepast aan je behoeften
Loop je zelf schade op of kom je in een juridische conflictsituatie terecht, dan wil je kunnen terugvallen op een kwalitatieve verzekering rechtsbijstand.
Hou bij je keuze rekening met de aard van activiteiten die je als vrijwilliger uitoefent. Beheer je ook complexe financiële contracten als vrijwilliger voor de vzw waar je actief bent? Misschien ben je dan wel gebaat bij een uitgebreide formule die meer types van conflicten verzekerd, al dan niet met fiscaal voordeel.
Vrijwilligers leveren een mooie bijdrage aan de maatschappij en zijn onmisbaar geworden. Bijna iedereen krijgt te maken met vrijwilligerswerk. Het is belangrijk goed verzekerd én geïnformeerd aan de slag te gaan zodat onverwachte tegenslagen opgevangen kunnen worden.